Перапеча / Pierapieča / Pierapiecza, Perapiecza / Перепеча

[Калечыц]

У XVIII ст. жылі ў вёсцы Дабрынёва Койданаўскага графства. Пасля продажы Дабрынёва ў 1751 г. Гераніма Фларыяну Радзівілу ў інвентары пазначаныя на чыншавай зямлі (Рыгор і яго сыны Юзаф, Андрэй, Лявон).

З метрычных кнігаў Станькаўскай уніяцкай царквы:

1762 г. ахр. Юстына, дачка Юзафа і Настассі Перапечаў, хросныя Ян Баравік, Таццяна Карачунова.

1777 г. ахрышчаны Ян Калечыц ( мой продак), сын Кандрата і Ганны. Хросныя- Юзаф Перапеча і Марыяна Бірылава.

1777 г. ахр. ЯН, сын Мікалая і Магдалены Таранаў. Хросныя Лявон Перапеча, Марыяна Бірылава, Міхал Пекарэвіч, JP Мар'яна Вернікоўская, Ануфрый Вернікоўскі, Ксенія Верыжанка.

1781 г. ахр. Аляксандр, сын Кандрата і Ганны Калечыцаў. Хросны Юзаф Перапеча

1784 г. ахр. Магдалена, дачка Кандрата і Ганны Калечыцаў. Кумы: Ян Перапеча, Настуля Бірыла, Базыль Мількевічы, Мар'яна Вернікоўская, Даніэль Дзядзюля, Настазья Вернікоўская.


З кніг Мінскага земскага павятовага суда:

Акт тэстыманіяльнага скрыпту ад абывацеляў і ўраднікаў губерні Мінскай JMP Перапечам, 24.02.1810 г.

Радавод з акту. Перапечы гербу Газдава.

І пакаленне

1. Ян

ІІ пакаленне

2.1 Рыгор

ІІІ пакаленне

3.2 Юзаф

IV пакаленне

4.3 Ян

5.3 Рыгор

V пакаленне

6.4 Марцін

7.5 Ежы

8.5 Ян

9.5 Базыль

10.5 Ігнацы

Тады ж, 24.02.1810 г. у судзе прадстаўлены і акт копіі пасьвядчэння ад JWP Станіслава Завішы JP Крыштафу Перапечы:

Крыштафу сыну Міхала Перапечы аб тым, што трымаў у арэндзе валоку, ці ўрочышча Слабодка ў канцы валок Данілавіцкіх над ракой Жысць, а другім бокам ад Дабрынёва кн. Радзівіла. Плаціў арэнду, ніякай павіннасці больш не выконваў, з'яўляецца вольным і незабаронена яму вольнага жыцця..

[Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта]

Праблема, толькі, з гэтымі дабрынёўскімі людзьмі, Перапечамі, Таранамі, Калечыцамі, Карачунамі і іншымі, што ў 1795 яны запісаныя як падданыя, 39 двароў, і толькі 2 двары зямянскія -- Грыневіча і Рублеўскага. А чыншавай шляхты, у асобнай казцы, дык зусім адзін двор -- Юркевіча.

[Калечыц]

Так, аб гэтым пісаў  і у іншых тэмах. Дарэчы, Грыневічы былі паказаны ў інвентары як баяры, наогул паходзяць з станькаўскіх мяшчан. Прызнаныя ў дваранстве ў 1815, 1836, 1857, выводзіліся з гербам Прыяцель, Сенатам не зацьверджаныя. Антаніна Юркевіч у 1795 выйшла за Дамініка Мезяна, сьведкі Гладкія.  Што да  Дабрынёўскіх Урублеўскіх, тыя прадалі ў 1780-х Тумілоўшчыну, дакумент у актавых кнігах Менскага гродскага суду, у 1789 г. удзельнічалі ў менскім сойміку. У 1784 г. Станіслаў Урублеўскі ажаніўся на Юстыне Карачун, сьведкі Феліцыян, Нікадэм Урублеўскія, Адам Крывіцкі.

 Насельніцтва в. Дабрынёва была запісана па расійскай рэвізіі 1795 г. ў сваёй большасці падданымі. Пазней большасць мясцовых родаў, або іх сваякі з суседніх засценкаў даказвалі ці вольнасць, ці шляхецтва. Таксама сярод дабрынёўцаў запісаны падданнымі Лычкоўскія, Макавецкія, Бірулі, Камароўскім, Вішнеўская, Чуеўскія, Шабалінскія, Качаноўскія... Верагодна, гэтаму "спрыяла" тое, што жыхары ад паловы XVIII ст. у большасці ўжо сядзелі на цяглых валоках (на чыншавых некалькі сямей- Беганская, Чуеўскія, Перапечы, Карачуны, Кулевічы). Пры гэтым па прадажнымі дакументам 1706 і 1751 гг. бачна, што ў Дабрынёва раней жылі і баяры, вольныя захожыя людзі. Большасці мясцовых прозвішчаў не сустракаецца ў 1588, 1620, 1657, 1661 гг. У 1751 г. Радзівіламі быў складзены інвентар Станькава з наваколлем, дзе былі дзьве асноўныя катэгорыі насельніцтва- зямяне і на цяглых валоках. Баяр на весь інвентар аказалася толькі 4 асобы, чыншавых- некалькі двароў у Дабрынёва. Гэта дзіўна, у адрозненні ад Койданава, дзе ў гэты час яшчэ хапала і насельніцтва на чыншы, і на баярскай службе. У якасці іншых выпадкаў, у інвентарах Койданаўскага графства бачыў запісы, дзе пазначана, што "пасля маскоўшчыны і разруйнавання" зямяне паселеныя на цяглых валоках.
Наогул, праглядаючы РС 1795 г. запіс падданнымі бачыў нярэдка, сустракаюцца і людзі з аднолькавымі "шляхецкімі" прозвішчамі і ў суседніх засценках (і нават у адным засценку, ці вёсцы), адныя пазначаны як зямяне, іншыя як падданныя, зусім неяк рандомна
Нарэшце падрыхтаваў артыкул аб койданаўскіх зямянах і баярах, даволі вялікі і падрабязны, там шмат чаго распавёў, выйдзе ў канцы года, ці на пачатку наступнага.

[Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта]

Наогул, праглядаючы РС 1795 г. запіс падданнымі бачыў нярэдка, сустракаюцца і людзі з аднолькавымі "шляхецкімі" прозвішчамі і ў суседніх засценках (і нават у адным засценку, ці вёсцы), адныя пазначаны як зямяне, іншыя як падданныя, зусім неяк рандомна

Адныя здолелі стаць зямянамі і шляхтаю, іншыя -- не. Мы ня будзем людзей па гучаньню прозьвішча ўзводзіць у шляхецтва.

[Калечыц]

Ніхто нікога "не ўзводзе ў шляхецтва", тым больш выключна па прозвішчы. Я не казаў, што ўсё дабрынёўскае насельніцтва абавязкова шляхецкага паходжання, ці канкрэтна з гербавай, "сапраўднай" шляхты. Проста я ведаю гэты рэгіён, хто і дзе і калі там жыў, а непасрэдна ў Дабрынёва жылі захожыя людзі, продкі якіх не жылі там у 16-17 ст., значная частка з якіх мела служылага, так ці інакш вольнае паходжанне - шляхецкае, ці вольнае, ці баярска-зямянскае, і г.д. Гэта відавочна, і мной высветлена. Трэба глядзець, кім былі продкі, а не ў якім становішчы апынуліся нашчадкі, асабліва ў РІ, і спецыялістам гэта вядома. Былі і шляхта, і вольныя, і баяры, і зямяне (маю на ўвазе традыцыйныя патомныя баярскія і зямянскія сем'і, з 16-17 ст., а не выпадковых асобаў на гэтых службах у 18 ст., напрыклад), а падчас Расейскай імперыі шмат вышэйпералічаных катэгорый апынулася ў сялянах. Не разумею, чаму патрэбна паўтараць тое, што колькі разоў абмяркоўвалася, у т.л. і ў розных іншых тэмах. Асабіста мне больш цікава збіраць звесткі і даведацца пра сялян, чыі старажытныя шляхецкі, ці баярскі і зямянскія радаводы ўзыходзяць да 17, ці 16 стагоддзя, чым пра нейкіх дваран, чым продкі былі ў 18 ст. сялянамі, ці сталі баярамі, але ж нашчадкі "сталі шляхтай" у 19 ст . Наогул, калі казаць дакладна пра шляхту, трэба яшчэ паглядзець, ці былі продкі значнай часткі выводзячайся шляхты наогул шляхтай de jure у ВКЛ. У маім артыкуле, які я анансаваў, я падрабязна закрануў гэтую тэматыку і распавёў на прыкладзе асобных родаў. Кожны род разглядаецца асобна, кожная сітуацыя мае быць аргументаванай. Асабіста для мяне гэта адзіны правільны падыход. Па меншай меры я, у сваіх паведамленнях заўсёды імкнуся аб'ектыўна абгрунтоўваць тое, што пішу. Падыход да вывучэння шляхецкай генеалогіі наогул з 1990-2000-х гг. змяніўся і лепшыя актуальныя працы на гэту тэму  Яўгена Глінскага, напрыклад.

Часам здаецца, што ў Койданаўскім графстве сапраўдным шляхціцам быў толь Радзівіл, ці Чапскі Утрырую, канешне, жарт, але, зразумела, ў якім накірунку трэба разглядаць сітуацыю наогул з усімі амаль 

[Элла]

Редкая фамилия Перапеча, интересно, они были шляхтой?  В списке старожитных  шляхетских родов  Беларуси  я нашла только Пиера - Дамбинских.

[Калечыц]

Редкая фамилия Перапеча, интересно, они были шляхтой?  В списке старожитных  шляхетских родов  Беларуси  я нашла только Пиера - Дамбинских.

Акрамя прыхожых жыхароў у в. Дабрынёва Койданаўскага графства, якія, як паказана вышэй, па рэвізіі 1795 г. былі ўнесены ў сялянскія РС, як і шмат навакольнага шляхецкага і вольнага насельніцтва, акрамя, зразумела, уласна сялян, выводзілі шляхецкае паходжанне на пачатку 19 ст., а па прамежкавай рэвізіі 1818 г. у Дабрынёва пазначаныя зямянамі, носьбіты прозвішча- дакладна шляхта - сустракаліся ў часы ВКЛ на Лідчыне.

[Калечыц]

Далей інфармацыя па Перапечам.

У інвентары 1787 г. зямяне Перапечы ў Клімкоўшчыне і Арэхаўцы. Зямяне ў Арэхаўцы - асобы з Дабрынёва, у 1795 унесены ў сялянскія РС у Дабрынёва. Арэхаўка- засценак пры фальварку Шыкутовічы, ці Дабрынёва.

У РС 1795 г. таксама Перапечы - зямяне ў засценку Хомічы фальварку Уса.

З метрычных кнігаў Койданаўскага касцёла:

1666 г. нар. Андрэй, сын Тэадора і Ганны Перапечаў з Койданава. Хросны Тамковіч. Тамковічы таксама фігуруюць у дадзеных мк як Nobilis.

[Элла]

Герольдмейстерская контора при Сенате, г. Петербург. недор. кн.126 Лл. 1170-1170 об. ,1176 ,1180,
1732 г. 8 дня июля
Перепечины
отец Семен Степанов из шляхетства , служил по Московскому списку , умре в 1714 году.
1170 об. - Иван Семенов сын Перепечин 37 лет , людей и крестьян за ним з братомъ в Муромском , Саранском в Шацкомъ уезде 135 душъ.
Жительство будет иметь в Шацкомъ уезде в Борисоглебском стане. Перепечины были древним боярским родом в РИ. Перепечин Игнатий , помещ., 1499 г. в Новгород - Бежецком. Юрий Перепечин, 1535 г., Стародуб - Северский и т.д. Перепечин был утвержден в дворянстве  в Гродненской губернии, 3 - я часть ДРК. 

[Калечыц]

Герольдмейстерская контора при Сенате, г. Петербург. недор. кн.126 Лл. 1170-1170 об. ,1176 ,1180,
1732 г. 8 дня июля
Перепечины
отец Семен Степанов из шляхетства , служил по Московскому списку , умре в 1714 году.
1170 об. - Иван Семенов сын Перепечин 37 лет , людей и крестьян за ним з братомъ в Муромском , Саранском в Шацкомъ уезде 135 душъ.
Жительство будет иметь в Шацкомъ уезде в Борисоглебском стане. Перепечины были древним боярским родом в РИ. Перепечин Игнатий , помещ., 1499 г. в Новгород - Бежецком. Юрий Перепечин, 1535 г., Стародуб - Северский и т.д. Перепечин был утвержден в дворянстве  в Гродненской губернии, 3 - я часть ДРК.

А вось гэта, прабачце, зусім не ў тэму Гэта ж зусім іншае прозвішча і наогул не беларускага паходжання. Навошта тут інфармацыя пра іх?

[Элла]

Перепеча и Перепечин - это разные роды, Перепечин был утвержден в дворянстве в Беларуси, да и  Семен Перепечин, 1714 г. был из шляхетства .  Меня заинтересовала этимология слова Перепеча - оно одинаково, как в русском, так и в белорусском языках и   эти фамилии   есть  у белорусов и у русских  только с окончанием -ин.

[Калечыц]

да и  Семен Перепечин, 1714 г. был из шляхетства .

У XVIII ст. у Расейскай імперыі выкарыстоўваўся заходні, "наш" тэрмін "шляхецтва", які с цягам часу быў выцеснены тэрмінам "дваранства". У сэнсе заходняга паходжання той, ці іншай асобы ён не выкарыстоўваўся, проста азначаў прыналежнасць да служылага прывелеяванага стану.

[Калечыц]

РС 1795 г.

Ф.333-9-5 Арк. 1535 адв.-1536

Засценак Хомічы ў валоданні Садоўскага. Зямяне:

Сымон сын Яна Перапеча 40

Сыны Рыгор 9, Казімір 5.

[Калечыц]

Перапечы пазначаны зямянамі ў засценку Багрыцоўшчына маёнтка Станькава ў 1777 г.