ХАРУЖЫ, х а р у н ж ы,
1) ніжэйшы афіцэрскі ранг у войску ВКЛ.
2) Вялікі Х. ВКЛ — шляхецкі ўрад у ВКЛ, вядомы з к. 15 ст. Яго абавязкам было нашэньне вялікакняскай харугвы пад час вял. цырымоній і знаходжаньне зь ёю пры манарху ў часе вайсковых дзеяньняў.
3) Надворны (дворны) Х. ВКЛ — намесьнік вял. Х. ВКЛ, урад эпізадычна згадваецца з пач. 16 ст., зь сяр. 16 ст. намінацыі праводзяцца стала.
4) Павятовы Х. — вайсковы кіраўнік шляхты павета. Зьбіраў шляхту павета для ўдзелу ў войнах, праводзіў попісы (гл. Попісы войска Вялікага Княства Літоўскага). Намінаваў сабе ў дапамогу павятовых ротмістраў. Быў адным з вышэйшых павятовых шляхецкіх урадаў, пасьля смерці Х. часам зьбіраліся сьпецыяльныя соймікі для правядзеньня выбараў новага Х.
5) Ніжэйшы афіцэрскі ранг у войску Рас. Імперыі ў некат. відах кавалерыі і казацкіх войсках.
© Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта, 2003.
Друкаваная версія: Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Т. 6. Кн. 2. Мн., 2003. С. 61.
