ЗГУРТАВАНЬНЕ БЕЛАРУСКАЙ ШЛЯХТЫ

ASSOCIATION OF THE BELARUSIAN NOBILITY

СОБРАНИЕ БЕЛОРУССКОЙ ШЛЯХТЫ


Правілы форумаў (па-беларуску)Правила форумов (по-русски)

Бел.: Калі вы ўводзіце свой лагін і пароль, часта здараецца, што вас не пускае і піша пра памылку. Пры гэтым адкрываецца старонка для ўвахода на форум. Ваш лагін ужо запомніўся. Набярыце яшчэ раз пароль і націскайце "ўвайсьці". Павінна спрацаваць.

Рус.: Когда вы вводите свой логин и пароль, часто случается, что вас не пускает и пишет об ошибке. При этом открывается страница для входа на форум. Ваш логин уже запомнился. Наберите пароль ещё раз и нажимайте "войти". Должно сработать.

Автор Тема: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах  (Прочитано 12112 раз)

0 Пользователей и 1 Гость просматривают эту тему.

Вiталь Якшэвiч

  • Гость
Як пазначаўся сацыяльны стан (шляхта, прыгонны і да т.п.) у польскамоўных мэтрыкальных запісах.

Дзякуй!

Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта

  • Администратор
  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 2049
    • Згуртаваньне Беларускай Шляхты
Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #1 : 12 Февраля 2005, 15:03:20 »
Шляхціч — szlachetny, urodzony.
Шляхціч пераведзены ў расейскія часы ў аднадворцы — jednodworec.
Селянін — pracowity, poddany.
Мешчанін — slawetny.
Просьба не пісаць e-mail’ы і ў асабістыя звычайныя пытаньні, для гэтага існуе Форум. Пэрсанальна — толькі камэрцыйныя запыты. Дорага. / Просьба не писать e-mail’ы и в личные обычные вопросы, для этого существует Форум. Персонально — только коммерческие запросы. Дорого.

Калечыц

  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 1068
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #2 : 01 Марта 2010, 23:47:57 »
крестьянин, так же-wloscianin
Земянин-ziemianin или так же wolny
в метриках конца 18 в. бояре (и в отдельных редких случаях земяне) писались как и крестьяне - pracowity
казённые крестьяне так же могли писаться pracowity (так например пишутся казённые крестьяне конфискованных в казну в 1831 г. некоторых койдановских деревень)
На латинском языке перед шляхетскими фамилиями буквы- D, MD, GD, причём MD-самые зажиточные. В метриках до 19 в. шляхта никак особо не обозначается, разве что наиболее богатые-D, MD, GD, Nobilis.
« Последнее редактирование: 01 Марта 2010, 23:51:23 от Калечиц-Калицкий »
In hoc signo vinces

ЖДАН ДМИТРИЙ

  • Новичок
  • *
  • Сообщений: 17
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #3 : 24 Июня 2012, 10:40:20 »
Здравствуйте! Хотел привести свой пример. В одной из польскоязычных метрик о рождении, мой предок был указан как JP  + воинское звание (Товарищ Кавалерии Народовой). Это 1796 год. В документе о бракосочетании (Slub) от 1797 года он же указан уже как "Slawetny".
Что произошло после, можно только догадываться (скорее всего "РАЗБОР"), но в 1833 году его сын значится в ревизских сказках граждан и однодворцев.

Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта

  • Администратор
  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 2049
    • Згуртаваньне Беларускай Шляхты
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #4 : 24 Июня 2012, 14:30:12 »
мой предок был указан как JP  + воинское звание (Товарищ Кавалерии Народовой).

JP — Jego [Milość] Pan — звычайны ветлівы зварот да шляхціча. Ранг таварыша Нацыянальнай кавалерыі [войскаў ВКЛ] — таксама сьведчыць пра шляхецкае паходжаньне.
Просьба не пісаць e-mail’ы і ў асабістыя звычайныя пытаньні, для гэтага існуе Форум. Пэрсанальна — толькі камэрцыйныя запыты. Дорага. / Просьба не писать e-mail’ы и в личные обычные вопросы, для этого существует Форум. Персонально — только коммерческие запросы. Дорого.

ЖДАН ДМИТРИЙ

  • Новичок
  • *
  • Сообщений: 17
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #5 : 24 Июня 2012, 16:25:28 »
И еще пара примеров из моей родословной:
пример 1: В метрических книгах за 1750-1834 (на польском) и за 1834-1838 (уже на русском) указание на сословность отсутствует, притом что в Ревизии за 1795 год по моим предкам значится "упражняется хлебопашеством" а во всех последущих ревизиях указаны как крестьяне.
пример 2: Один из родственников в метрике о рождении сына (1796) указан как JP, а  через 4 года, в 1800 году в метрике о рождении дочери значится как "Kmieć". Если я правильно понимаю, "Kmieć" есть зажиточный крестьянин. Думается, что данная метаморфоза есть результат "разбора" или  я не так что-то понимаю. Объясните пожалуйста.

« Последнее редактирование: 24 Июня 2012, 19:42:55 от ЖДАН ДМИТРИЙ »

Калечыц

  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 1068
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #6 : 14 Апреля 2013, 16:38:04 »
У менскай магдэбургii другой пал. 18 ст. ёсць узнагароджанне зямлёй ад княгiнi Варанецкай вольнага чалавека, якога княгiня у маленстве прывязла у Лiтву з Польшчы. Адзначаецца, што чалавек гэты у сялянства не уваходзiу, але ж i шляхцiцам ня быу, толькi разам са шляхтай павiнен быу у асобных выпадках станавiцца пад панцырную харугву. У гэтым дакуменце, а таксама у кантракце арэнды (другi дакумент) гэты вольны чалавек, не гледзячы на тое, што не з'яулялся асабiста шляхцiцам, пiсауся-дзе JP, а дзе-Jasny Pan.

Мяшчане таксама маглi запiсвацца у судовых справах P, PP (Пан, Паны, Славетныя Паны).
In hoc signo vinces

Юрась Матусевiч

  • Пользователь
  • **
  • Сообщений: 86
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #7 : 26 Августа 2014, 20:47:43 »
Мо хто ведае, шаноўныя: ці ёсць у "выпісях купчых крэпасцяу" (XVIIст.) нейкая інфармацыя аб удзельніках пагаднення (маўляў, шляхціц такі-та з такога-та горада, сын такога-та з...." ?? Ці проста пададзена прозвішча і імя і усё на гэтым?
Планэта Матусэвiчаў - www.matusewicz.org

ЖДАН ДМИТРИЙ

  • Новичок
  • *
  • Сообщений: 17
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #8 : 24 Декабря 2015, 23:36:53 »
Доброго вечера Всем!
Подскажите пожалуйста, если владеете информацией.
В метриках 1780-х годов по Минщине встретилось именование человека "OK".
Все что мог пересмотрел, но так и не нашел ответа на свой вопрос. Чтобы могло означать подобное сокращение: стан, сословие, должность ???

Юрась Матусевiч

  • Пользователь
  • **
  • Сообщений: 86
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #9 : 20 Ноября 2016, 10:05:47 »
У інвентары Рымашоў (цяперашняя Капыльшчынаі) за 1786 год неаднаразова сустракаецца выраз "kozak służny". Ваеннаабавязаны казак ці нешта ў гэтым родзе? "Казак" - менавіта "казак" у сучасным значэнні гэтага слова?

Пра гэта цi не:

"... Першапачаткова рэестравымі называліся служылыя казакі польскай Украіны, уключаныя ў асаблівыя спісы - рэестры. Яны вялі сваю гісторыю з 1590 г., калі была набрана адна тысяча казакоў, паселішча на Дняпры для аховы паўднёвай мяжы Рэчы Паспалітай. За сваю службу гэтыя казакі атрымлівалі ад караля дараванне і абмундзіраванне, вызваляліся ад павіннасцяў, падаткаў і панскага суда, набывалі права валодаць зямлёй, свабодна займацца гандлем, паляўнічым і рыбным промысламі. у пач. XVII ст. існавала ўжо 4 рэестравае палка (па 500 чал.), а ў 1638 г. іх колькасць было павялічана да 6-ці (па 1000 чал.) ... "
Планэта Матусэвiчаў - www.matusewicz.org

Калечыц

  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 1068
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #10 : 20 Ноября 2016, 11:20:15 »
Найчасцей гэта быў сінонім зямяніна-залежнага ад магната шляхціца, ці вольнага служылага чалавека. І, верагодна, служачага ў казацкай харугві Радзівілаў. Таксама казак ардынацкі.
In hoc signo vinces

Юрась Матусевiч

  • Пользователь
  • **
  • Сообщений: 86
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #11 : 20 Ноября 2016, 21:10:14 »
Найчасцей гэта быў сінонім зямяніна-залежнага ад магната шляхціца, ці вольнага служылага чалавека. І, верагодна, служачага ў казацкай харугві Радзівілаў. Таксама казак ардынацкі.
Дзякую
Планэта Матусэвiчаў - www.matusewicz.org

Юрась Матусевiч

  • Пользователь
  • **
  • Сообщений: 86
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #12 : 06 Января 2017, 13:38:49 »
Ziemianin jego Królewskiej milosci - з дакумента Мiнскага магiстрату, датаванага 10.03.1726 г. Як найбольш карэктна перакласцi/патлумачыць? Землеуладальнiк-ваеннаабявязаны-васал Караля?

Тут неяк зашмат лiтар:-)
« Последнее редактирование: 06 Января 2017, 16:28:58 от Ўладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта »
Планэта Матусэвiчаў - www.matusewicz.org

Калечыц

  • Ветеран
  • *****
  • Сообщений: 1068
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #13 : 06 Января 2017, 17:59:18 »
Зямянін Яго Каралеўскай Міласці (ЯКМ) - звычайнае абазначэнне шляхціца (у гэтыя часы і кантэксце без усякіх прывязак да слоў "землеўладальник", ці "ваеннаабавязаны").
In hoc signo vinces

Юрась Матусевiч

  • Пользователь
  • **
  • Сообщений: 86
Re: Cацыяльны стан у польскамоўных запісах
« Ответ #14 : 06 Января 2017, 19:28:05 »
Зямянін Яго Каралеўскай Міласці (ЯКМ) - звычайнае абазначэнне шляхціца (у гэтыя часы і кантэксце без усякіх прывязак да слоў "землеўладальник", ці "ваеннаабавязаны").
дзякую!
Планэта Матусэвiчаў - www.matusewicz.org